De dans van de Drieëenheid

Naar Homepage Naar Preekarchief Naar Weblog

Gisteren had ik namens de Raad van Kerken van Heerenveen een ontmoeting met het bestuur van de Marokkaans Islamitische vereniging. Het was een leuk gesprek. Het bestuur bestaat uit een dertigers die echt wat willen en kunnen en ze zijn bijzonder vriendelijk. Ze waren zeer geïnteresseerd in alle acties die wij houden voor de nieuwe kerk, omdat ze zelf net een nieuwe gebedsruimte aan de Amelandlaan hebben gekocht. Maar we hebben ook inhoudelijk met elkaar gesproken. Ik heb ze de kerk laten zien en bij het doopvont uitgelegd over de doop en het was mooi dat de gedekte tafel er stond zodat ik over het avondmaal kon uitleggen. In het gesprek kwamen we over Jezus te spreken en we besloten om het komende jaar voor de Marokkaanse tieners en onze tieners een avond over Jezus te houden.  Ik denk dat dat een mooie avond kan worden omdat de kijk van moslims op Jezus anders is dan die van de christelijke kerk. Hoe in de Islam over Jezus gedacht wordt kan je mooi zien in de Rotskoepel, het gebouw dat op de Tempelberg in Jeruzalem staat. U kent het wel van foto’s van Jeruzalem, het is dat gebouw met die grote gouden koepel. Het is daar na de Islamitische verovering van Jeruzalem opgericht om te laten zien dat de Islam nu de machtigste godsdienst was. Binnenin de Rotskoepel staan inscripties die ook het theologische gelijk van de Islam moeten bewijzen. ‘In de naam van de ene God, bid voor uw profeet en dienaar Jezus, de zoon van Maria’ staat er in prachtige letters. En dat is mooi dat mensen opgeroepen worden voor Jezus te bidden. Maar er zit een addertje onder het gras. Jezus wordt een profeet genoemd, en niet de Zoon van God, zoals in de christelijke kerk. Andere teksten bevestigen dat. Zoals een tekst uit de Koran (Sura 19:35 en 88) ‘Niet is het aan Allah, dat hij zich een zoon zou nemen’ en maar liefst vijf keer staat er op de muren ‘God heeft geen metgezel’. Allemaal teksten tegen die verfoeilijkte christelijke ketterij dat Jezus de zoon van God zou zijn en dat God bestaat uit Vader, Zoon en Heilige Geest. Ook in het jodendom wordt de christelijke leer van de Drieëenheid afgewezen. Het idee dat God uit meerdere personen bestaat wordt traditioneel als een soort meergodendom opgevat, ja, als afgodendienst (Avoda Zara). In het verhaal van Stephanus is dat ook het aspect dat de mensen daar in woede doet ontsteken. In het stuk hieraanvoorafgaand heeft Stephanus beweerd dat je eigenlijk niet een tempel nodig hebt om God te aanbidden. De aanwezigen worden daar zo boos over dat ze beginnen te knarsetanden. Ze vinden dat vreselijk om te horen, maar ze beheersen zich nog. Maar als Stefanus vertelt over het visioen dat hij krijgt en dat hij Jezus aan de rechterhand van God ziet staan, dan exploderen ze. Een mens naast God, een mens in een goddelijke gestalte, dat is afgoderij. Ze stoppen hun handen tegen hun oren, want zoiets Godslasterlijks mag niet gehoord worden en ze stenigen hem. Nu hoef je geen moslim of jood  te zijn om moeite te hebben met de Drieëenheid van God. Ook veel christenen hebben moeite met de Drieëenheid. Jezus is een wijze rabbi, Jezus is een profeet tot zover komen we nog wel. Maar Jezus als waarlijk God of als zoon van God, dat ligt een stuk moeilijker. Toch is dat wat de christelijke orthodoxie zegt. Ja, Jezus was een wijze Rabbi en ja, hij was een profeet, maar hij is ook God, deel van Vader, Zoon en Geest. Ik kan u niet bewijzen dat de christelijke orthodoxie gelijk heeft. Maar ik wil u vandaag wel laten zien dat het de leukste manier is om over God te spreken. Want als je spreekt over de Drieëenheid van God dan voel je zijn nabijheid. Nou, misschien, niet in die term. Drieëenheid, trinitas, dat is een term uit de dogmatiek die voor een aantal van u ver weg staat. Dus laat ik het niet over Drieëenheid hebben, maar concreter, over het hart van de Drieëenheid, over het feit dat God zich verbindt met Jezus. Dat is het meest verschillende en meest revolutionaire van het Christendom: God verbindt zich met een mens. God is niet een God op grote afstand. Hij is ook mens. Christus maakt zich los uit die dans van Vader, Zoon en Heilige Geest en verschijnt op aarde. Helemaal mens. Helemaal zoals u en ik. Volstrekt een mens, tot in zijn sterven aan toe. En tegelijkertijd is hij, helemaal het gezicht van God. Hij is God. Zo is God, met deze liefde, met deze nederigheid. Jezus Christus, volledig God, volledig mens, in die ene gestalte van Jezus. Maar die eenheid van God en mens in Jezus, blijft niet beperkt tot alleen deze ene mens. De eenheid met God strekt zich ook over ons uit. Dat komt door de Geest. De Geest van God, Geest van Christus, trekt ons naar God toe. De Geest maakt onze ziel vol van God, zoals hij zich liet zien in Christus en verbindt ons met hem. De Geest inspireert ons met de dingen van God en brengt naar het leven met God. De Geest voert ons binnen in de dans van Vader en Zoon en Geest. Zij laat ons dansen door het leven. Ons geloof kan daarom zo ontzettend hoog en vrolijk over ons mens spreken. Wij mensen, wij zijn zo belangrijk dat God onder ons komt wonen. God is één van ons. Hij schaamt zich niet voor ons en onze alledaagse zaken. Onze teleurstellingen en onze kleine stommiteiten. En terwijl God naar onze kleinheid komt worden wij groter. Wij worden uit onze kleinheid getild en opgeheven en naar God zelf gebracht. Wij worden toegelaten tot die dans van Vader, Zoon en Geest. Zo groot zijn we in Gods ogen. Met zoveel waardering wordt er over ons gesproken, met zoveel plezier, met zoveel ontzag. Want het gaat God om ons. Dat is het humanisme van het Christendom, deze ontzettend hoge plaats die de mens heeft. Ziet u wat een beweging dat oplevert, wat een dynamiek. Drieëenheid betekent dat de beweging die in God zelf zit, dat wij daarin opgenomen worden. God is niet een grote horlogemaker die de wereld als een machientje in elkaar geschroefd heeft en alleen nog even kijkt of alles wel functioneert. Hij geeft er zichzelf in, als zoals een goede vader zich geeft in de opvoeding van zijn kinderen. Als een Vader heeft God de wereld geschapen. Vanuit betrokkenheid bij de wereld en de mensen schept hij. Vanuit betrokkenheid bij het heil van de wereld schept hij. Zijn scheppen is niet iets van een afstand, maar het wordt gedreven door liefde. En vandaag op Vaderdag kan ik ook zeggen, daar hoort soms wat onevenwichtigheid bij en boosheid en chagrijn, zoals alle vaders dat soms hebben. Maar ook dat geeft aan: het gaat hem ergens om, hij is bij de wereld en bij de mensen betrokken met zijn hele persoon. In drie verschillende gestalten komt God op ons af - niet als een blok beton. Prachtig verhaal van Abraham: drie personen komen bij hem en delen zijn maaltijd. Dit is het begin van Gods verbond: Abraham die met drie personen aan tafel gaat. Laten wij zometeen ook zo aan tafel gaan en delen in de dynamiek en de overvloed van God. Amen. Handelingen 7:54-60 en Genesis 18 Zondag Trinitatis 2011 Heerenveen