De
kracht van Jezus' woorden |
|
Naar
Homepage Naar Preekarchief Naar Weblog |
Ons
geloof kan je met verstand
en woorden beschrijven en tot op zekere hoogte kan je het ook met je
verstand
uitleggen en verdedigen. Maar tegelijkertijd is geloven zoveel meer.
Het is
iets waar we niet alleen over praten met elkaar, maar het beweegt ons,
raakt
ons, emotioneert ons. Behalve dat je nadenkt en zegt: dat is het goede
om te
geloven, of dat is het verantwoorde handelen, het juiste, rechtvaardige
om te
doen, behalve dat is geloven een gegrepen zijn, of is het overgave, een
toevertrouwen aan de stem van God en zijn evangelie Het
is iets wat veel
meer dan je geest omvat, het omvat je bestaan, je hele lichaam en het
grijpt je
geest op veel dieper niveau aan dan een verstandelijke beslissing.
Geloof is
fundamenteler dan redeneringen. Het is iets dat je doortrekt. Het heeft
iets
van een bevangenheid, maar een bevangenheid ten goede. Geloof is een
geestelijke
kracht die in je komt en jou doortrekt als bouillon in de soep. Voor
ons in onze tijd
is die niet-verstandelijke kant van het geloof aan de ene kant
moeilijk, want onze
wereld draait voor een groot deel alleen om verstand en ratio. En er
zijn tal van
mensen die geloven daarom maar heel irrationeel vinden en dat hard van
de daken
schreeuwen. Ook op Maar er is in de laatste jaren ook een tegenbeweging. In 2014 vinden mensen het helemaal niet gek om met hun gevoel te reageren. In onze tijd vinden mensen het ook niet raar om op hun intuïtie te vertrouwen. Of hoe je het ook maar noemt. Vorige week was ik in Breda bij de Cultuurnacht, een soort Uitmarkt in de winter, waar mensen op 30 plaatsen in de oude binnenstad van allerlei optredens konden genieten. De kerken deden ook mee. In de oude Lutherse kerk in de binnenstad had een kunstenares een installatie rond een beeldje van Maria gebouwd. Ik was er bij omdat mijn vrouw het georganiseerd had. De kunstenares had het beeld van Maria met tranen beschilderd, want zei ze, Maria huilt vanwege alle oorlogen en conflicten in de wereld. Ze had ook in de sokkel van het beeld honderd gaten gemaakt waar mensen een briefje in konden stoppen met hun eigen wens voor vrede in de wereld. Er kwamen heel veel mensen langs, vooral jonge mensen. De meeste waren min of meer toevallig in de kerk verzeild geraakt, omdat de kerk heel mooi op een bepaalde route lag. Ik stond samen met mijn vrouw in de kerk om de mensen die binnen kwamen op te vangen en hen wat te vertellen over het Mariabeeldje en wat de bedoeling was. En het mooie was: als ik begon te vertellen over dat Maria huilde, vonden ze dat helemaal niet raar. Niemand zei: wat een onzin, bestaat niet. En van de mensen die ik sprak schreef zeker de helft een vredeswens en stopte die in de sokkel, in het voetstuk van het Mariabeeldje. En toen dat vol was in haar mantel. Aan het einde van de avond waren er meer dan 700 briefjes met vredeswensen bij Maria gestopt. Ik
denk dat ik net zo
als deze mensen bij het Mariabeeld mijn geloof beleef. Ik haal soms
mijn
inspiratie uit verstandige en wijze
woorden.
Maar voor mij
komt geloof toch ook
binnen via geraakt zijn en intuïtie. Via de liederen die we zingen. Of
door de
gebeden of het gevoel van gemeenschap als we bij elkaar zitten. Of
straks met
het groepje waarmee we doophemden gaan maken. Symbolen van je eigen
geloof die
je op je op een hemd maakt, een hemd dat je voelt op je huid. De
woorden van Jezus
maken indruk staat er in dit stuk van het evangelie. Maar we krijgen
niet te
horen wat Jezus zegt. Natuurlijk we kunnen raden wat hij zegt. Jezus
zal vast over
de nieuwe wereld van God gesproken hebben. Misschien zal hij ook wel
een
gelijkenis verteld hebben. Maar dat wordt in dit stukje van het
evangelie niet
verteld. We horen
niets over de inhoud
van Jezus’ woorden. We horen alleen dat Jezus spreekt en wat de woorden
van
Jezus teweeg brengen. Want
ze brengen iets te
weeg. Zijn woorden zijn veel meer dan een les met een inhoud. Ze zijn
zoveel
meer dan: zo zit het eigenlijk met God, dit is de inhoud van je geloof.
Zijn
woorden maken indruk. Ze zorgen ervoor dat mensen geboeid door hem
worden,
betrokken op hem raken, gefascineerd door hem raken. Mensen worden
geraakt. Hier
is iemand die met gezag spreekt. En dat is niet omdat Jezus heel op de
emotie
gaat zietten of
heel macho-autoritair
is, maar mensen herkennen God in zijn woorden. Hij spreekt met gezag,
niet
omdat hij slim is of machtig, maar ze beseffen met heel hun wezen: dit
heeft
met God te maken, wij horen iets van God in zijn woorden. Het
zijn niet alleen
mensen op wie Jezus’ woorden indruk maken. Als Jezus zijn woorden
spreekt, dan
raakt dat een onreine geest. De onreine geest heeft een man in zijn
greep en de
onreine geest voelt dat hij tegenstand krijgt, ja, de geest voelt dat
hij zijn
greep op de man niet kan handhaven. Een geest, een onreine geest, dat
zijn voor
ons vreemde zaken, wij spreken niet zo snel over een geest. Maar dit
spreken
over een geest die een mens beheerst geeft aan dat hier een gevecht
geleverd om
het geheel van een mens. Niet alleen over wat die mens denkt of doet,
maar om
zij hele lichaam en ziel en wezen. We hebben in de dienst met Pastoor
van Lent
en ook in een dienst in de Adventstijd gehoord over mensen die zich
lieten
dopen. Mensen die vrijwillig hun
hele
lichaam en geest bij God brachten. Dit gaat om een mens die zich niet
zomaar
vrijwillig gewonnen geeft. Hij heeft een onreine geest dat is een geest
die te
maken heeft met wat dood is en met wat naar de dood leidt. Een onreine
geest is
een kracht naar de dood. Als je het een beetje naar onze tijd wil
vertalen kan
je denken aan een mens die verslaafd is aan alcohol of aan genot en
zichzelf
steeds verder in de nesten werkt. Of een mens die
zelfvernietigingsdriften
heeft en zichzelf wil verwonden of doden. Maar eigenlijk is dat nog te
klein,
hier gaat het om een bezetenheid, om een hele mens die gesleept wordt
naar de
dood. Die
onreine geest hoort
Jezus spreken. En ook de geest is onder de indruk van de woorden van
Jezus. Hij
herkent de kracht er in. Hij herkent dat dit woorden van God zijn. Ja,
meer dat
hier een kracht van God werkzaam is. En
dan ontstaat er een
krachtmeting tussen leven en dood. Hier aan het begin van het evangelie
hebben
we meteen En
dat is waar het om
gaat in het geloof. Dat het een kracht is die naar het leven leidt.
Geloven
heeft te maken met een inhoud, het heeft te maken met goede dingen die
je doet,
maar uiteindelijk is het een kracht die jou doet leven, die een
gemeenschap en
een samenleving doet leven. En
het is dan mooi wat
Jezus doet. Hij gaat de man niet te lijf maar hij spreekt. Jezus
spreekt
woorden en verbiedt de geest nog langer zelf te spreken. De geest mag
zich niet
meer uiten, niet meer manifesteren. En hij moet de man verlaten. En dat
doet
hij. Hij moet wel. Want tegenover de levendmakende kracht van Jezus
blijkt hij
geen verweer te hebben. Ik
denk dat mensen in
Breda zoiets herkennen in de huilende Maria. Een kracht ten leven.
Iemand die
huilt om oorlog en conflicten, die wil dat die oorlogen en conflicten
voorbij
zijn. Je weet dat ze uiteindelijk ook haar eigen zoon verliezen zal aan
de wreedheid
en agressie van mensen. Ook dat trilt mee als je kijkt naar haar
tranen. Het
raakt honderden mensen die er helemaal niet naar op zoek waren. Het
spreekt
iets in hen aan, het eigen verlangen naar vrede, de eigen boosheid dat
die
vrede er niet is, het eigen verdriet dat die vrede er niet is. In
ons geloof zit
verstand, maar het is veel meer dan verstand. Laat niemand ooit tegen
je zeggen
dat het christelijke geloof dom is. Het is een kracht naar het leven.
Het is
een kracht naar vrede. Die kracht werkt in ons. Het is kracht die alle
gang
naar de dood overwint. Amen. |