Simsons
raadsel |
|
Naar
Homepage Naar Preekarchief Naar Weblog |
Dat
raadsel dat Simson
opgeeft is natuurlijk onoplosbaar voor de bruiloftsgasten. Normale
raadsels los
je op door logisch te redeneren. Denk aan het raadsel van de geit, de
kool en
de wolf die in een bootje naar de overkant moeten. Dat zijn raadsels
die een
soort wiskunde zijn. Er zijn ook raadsels die levenswijsheden bevatten,
wie
loopt er ‘sochtends op 4 benen, ‘smiddags op twee en ’s avonds op drie:
Antwoord de mens, dier kruipt als een baby, en als oude man of vrouw
met een
stok loopt. Het plezier van een raadsel is dat je elkaar een beetje
uitdaagt en dan toch samen plezier hebt. Het is een gezelschapsspel,
het is
onderhoudend. Maar het raadsel van Simson is autistisch. Alleen Simson
kent de
oplossing, je had Simson moeten zijn, met hem mee moeten lopen in zijn
leven,
je had dan zelf de leeuw met je eigen ogen gezien. Alleen dan had je de
oplossing geweten.
Maar
het raadsel gaat
ook over het leven van Simson. Want Simson zelf is ook een man vol van
tegenstrijdigheden, vol uitersten en dingen die niet bij elkaar
kloppen. Hij is
een Nazireeër, dat wil zeggen iemand die speciaal aan God is toegewijd,
maar
hij gedraagt zich helemaal niet als een man van God. Hij kan zichzelf
nauwelijks beheersen. Hij wordt makkelijk razend van woede. Hij valt
voor ieder
meisje en bezoekt een prostituee. Hij is richter over Israël, hij
spreekt recht
. Maar in zijn optreden is vaak helemaal geen rechtvaardigheid te
kennen. Hij
slaat zomaar dertig man dood om ze hun kleren af te pakken. Als
nazireeër, als
iemand die speciaal aan God is toegewijd, mag hij geen dode lichamen
aanraken,
maar hij loopt rustig naar de dode leeuw en haalt uit zijn dode lichaam
honing.
In onze tijd had hij er misschien nog wel trots een selfie bij gemaakt
zoals
die Amerikaanse tandarts. Het
raadsel gaat ook
over ons leven. Want wij zijn ook van die mensen die innerlijk
verscheurd
worden, door allerlei krachten en allerlei stemmen. Ergens hebben we
een soort
gedachte in ons hoofd over hoe je een goed leven zou moeten leiden. Dan
ben je
aardig en voorkomend. Met veel begrip voed je je kinderen op. Je zet je
in op
je werk, je helpt je oude moeder. je man blijft bij je. Je stemt op de
goede
politieke partij en zet je in voor een rechtvaardige samenleving. Zo
hoort het
toch eigenlijk? Dat is toch wat God van ons wil? Ja. Ja.
Maar ons echte
leven is dat we in drift ontsteken. Er is mij onrecht aangedaan en dat
neem ik
niet! Ons echte leven is
dat we onze
kinderen van ons vervreemden door ze te overladen met eisen en
voorschriften. Ons
echte leven is dat we alleen maar denken vanuit ons zelf: vanuit onze
eigen
behoeften, of erger: vanuit onze eigen angsten. Ons echte leven is dat
we
ontdekken dat onze eigen partner gefraudeerd heeft en je weet bij God
niet hoe
je om moet gaan met de schaamte, de woede, de schuld. Ons echte leven
is dat we
denken: ik laat het zo, niemand merkt het. In ons echte leven, praten
we niet
meer de ruzie uit, laten we mensen barsten. Vinden we God vandaag even
niet
belangrijk. En tegelijkertijd ben je volop aardig, opgewekt,
grootmoedig. De
ene dag gierig en de andere dag gul. Hebben we een scherp oog voor wat
er fout
gaat. Is er nergens zo’n gezellige familie als bij ons. En dat allemaal
door
elkaar. Dat allemaal door elkaar. En
ergens verwacht je
dat God je daarbij helpen zalj. Hij geeft ons toch wel een weg in dat
hele
tegenstrijdige leven van ons. Hij zegt je toch wel wat goed is. Hij is
toch een
vast baken. Simson
merkt daar
weinig van. Hij moet een Nazireeër zijn, iemand die zich helemaal aan
God heeft
gewijd. Hij moet helemaal heilig zijn. Eigenlijk kan je dan het beste
als een
kluizenaar in een grot gaan zitten. Dan ben je een man met gewassen
handen, rein als
schoongespoeld vaatwerk. Maar tegelijkertijd moet
Simson zijn mond opendoen, recht spreken en
deelnemen aan het maatschappelijke leven,
zijn volk aanvoeren in de strijd. En als je je mond opendoet dan zeg je
ook wel
eens iets fouts en met dat vechten gaat het er niet zachtzinnig aan
toe. Simson
moet ontzettend vuile handen maken. Een soort heilige moet hij zijn en
tegelijkertijd midden in het maatschappelijke leven staan. Dat gaat
maar
moeizaam samen. God geeft hem een onmogelijke opdracht. Simson – en ik
denk
ieder mens, komt daar niet zonder vuile handen vandaan. En
zelfs al zou je
helemaal rechtvaardigheid in je hebben. Stel je vandaag voor dat u een
soort
heilige bent. Zou je dan steeds weten wat het goede is? Heel vaak is
dat
volkomen onduidelijk. Al in dat huiselijke van de opvoeding van je
kinderen.
Moet je ze achter de broek zitten, stimuleren, disciplineren of juist
vrij
laten, de tijd geven, zelf de zaken laten ontdekken. Allemaal zou ik
zeggen.
Maar wanneer, of welk moment. Op welk moment zeg je: nu ga je twee
maanden hard
blokken voor je Kerstrapport. Of denk je: misschien past een andere
school hem
wel veel beter. En in de grote politiek is het daar makkelijk? Ja, op
een
verjaardagsfeestje is de grote politiek makkelijk. Maar vertel me eens:
is het
goed Griekenland de
schulden kwijt te
schelden of is het het goede om ze onder druk te zetten zodat ze daar
de boel
eindelijk eens gaan hervormen. Weten wij zo makkelijk wat goed en
rechtvaardig
is? Dertig jaar geleden waren er heel wat mensen in Nederland er van
overtuigd
dat je de revolutionairen in El Salvador en Cuba en Nicaragua moest
steunen. Ik
was in die tijd student en ik herinner me dat ik daar nog wel voor
gedemonstreerd heb. Je had het idee: daar werd een nieuwe maatschappij
gebouwd.
Zo zou er rechtvaardigheid komen, Gods koninkrijk. En
heeft dat die
landen zoveel goeds gebracht? Wij
zijn dan ook mensen die het
steeds opnieuw moeten uitzoeken in ons leven.
Die in het onduidelijke van ons leven, met alle
krachten die aan ons
trekken onze weg moeten zoeken. Daarom
is het ook zo goed dat het
in de bijbel over hele concrete mensen gaat. Niet over de mens die
altijd ’s
ochtends zus is en
’s avonds zo. Maar
over echte levens. Over het leven van Jezus.
Een heel concreet
geleefd leven, met alle tegenstrijdigheden en aanvechtingen die bij
zo’n leven
horen. Met die tegenstrijdigheid dat zelfs zijn dood, zoet voedsel
wordt. Over
het leven van Simson.
Een concrete, unieke man. Richter in een tijd dat het volk Israël
precies zo in
elkaar zit. In een tijd dat het steeds slechter gaat met het volk
Israël. Dat
ze steeds meer onderlinge ruzie krijgen. Dat ze steeds verder losraken
van God.
En kijk, wie krijgen ze als Richter: Simson.een
richter die bij hen past. Een richter die
alles doet wat God verboden heeft. En toch is God bij hem. Zoals hij
ook bij
Israël blijft. Simson is een richter die bij dit Israël past. Hij laat
het
kwaad zien dat Israël doet èn hij is het teken van Gods trouw. Een
heilige man
van God en alle grenzen overschreidend, een driftkop, een provokateur
en de man
door wie Israël verlost wordt. Maar heel dat tegenstrijdige lichaam,
heel deze
mens in de hand van God, van zijn geboorte af aan. Zoals heel Gods
volk. Zoals
Israël. Zoals wij. Daarom
is dit verhaal
vooral een verhaal van Gods trouw. Aan Simons, aan zijn mensen, met al
hun
gekke en vreemde dingen, aan ons, blijft hij trouw. Op één of andere
manier is
hij bij onze zoektocht in ons leven. Is hij bij onze missers, ons niet
weten,
bij de verkeerde wegen die wij gaan. Kijkt God met grote liefde naar al
die
mensen die het steeds weer proberen. Ja, uiteindelijk komt er iets
goeds, iets
zoets uit ons leven voort. Wat
is er zoeter dan
honing, wat is er sterker dan een leeuw? De jongelingen op de bruiloft
denken
dat ze het antwoord weten als ze het ontfutseld hebben aan de bruid van
Simson.
Maar het echte antwoord kennen ze niet. Wat is sterker dan een leeuw?
Dat is
Gods trouw aan ons. Wat is zoeter dan honing? Dat is een leven met hem,
dat is
zijn liefde voor ons, dat zijn onze levens. Amen Rechters 14 Veel afbeeldingen van Simson zijn te vinden op: http://marinni.livejournal.com/582192.html |